Jacques Louis David

Dokuz yaşındayken babasını bir düelloda kaybeden, iki kere hapse girip kaçarak hayatını kurtaran, Robespierre'in sıkı dostlugundan Napolyon Bonapart hayranlığına terfi ederek Politik görüşünü her zaman sanatına yansıtmış, hayatı boyunca tek bir manzara resmi çizmiş ( o da hapiste - kaldı ki sözkonusu resmin de ona ait olmadığı iddiaları da kuvvetli ) bir ressamla karşı karşıyayız;

Jacques Louis Davis, çalkantılı bir dönemden onlarca büyük ressam yetiştirerek ve yeni bir akım yaratarak kurtulmayı başarabilmiş büyük bir sanatçı.

1775'te daha sonraları Degas gibi büyük yeteneklerin de sahip olacağı Prix de Rome ile yeteneğini daha ileriye götürebilme imkanına sahip olan ressam; sözkonusu bursu aşağıdaki resmi ile kazanmış.



Aşağıdakiyse, benim en sevdiğim tablosu;



Sokrates, bildiginiz gibi baldıran zehiri içerek idam edilmişti. Kendisini götürmek için geldiklerinde ağlayan eşine neden ağladığını sormuş; "Seni masum olmana rağmen idam edecekler" cevabını alınca "Suçlu olduğum için idam etseler daha mı iyi hissederdin?" gibi bir karşılık vererek, retorik nedir ne değildir Eflatun dahil herkese göstermiş. Tablo ise gerçekten kusursuza yakın, yoğun Caravaggio etkileri görülmesine rağmen David'in renk kullanımındaki yeteneği burada da kendini belli ediyor. Sokrates, elini fikirlerinin yüzyıllarca yaşayacağını ( hatta erken hristiyan inançta bile belirgin bir yer edineceğini ) öngörürmüş gibi yukarı kaldırmış, öğrencileri bile onun bu pasif tutumu karşısında kendilerini kaybetmişler. Zindanındaki yatağının üzerinde duran harp, Sokrates'in son günlerini yeni bir nota çalışarak geçirdiğini ileri süren Eflatun'un savına atıfta bulunmakta.

Bence resmin en güçlü bölümü Sokrates'in ayakucunda oturan kişi; diğerlerinin aksine kendini kontrol eden, hocasının kararına kederli bir saygıyla karşılık veren, beyaz elbiseleri içinde çaresizlikle ellerini birbirine bağlamış olan Eflatun. İnanılmaz.

Buyrun; David'den birkaç tablo daha :

Mesela, Napolyon'un elini ceketinin içine sokulu çizildiği ilk tablo;



Eserlerinde politik düşünceleri ve idealleri üzerinden fikirlerini yansıtmayı incelikli bir şekilde başaran Jacques Louis David, antik çağ üzerine de birçok çizime sahip. Mesela Troya'lı Hektor'un başında yas tutan Andromak;



Ressamın kendisi ve ögrencileri hakkında ayrıntılı bilgi isteyenler, aşağıdaki linkten devam edebilirler;

http://www.artrenewal.org/asp/database/art.asp?aid=40